మహా భారత కథలో ఉపకథగా ప్రత్యక్ష మవుతూ ఉండే కథలలో నల, దమయంతుల కథ ఒకటి. భారతీయ సం స్కృతీ సంప్రదాయాలకూ, విలువలూ, ధర్మాలకూ అద్ధం పట్టే కథ
**మహతీ సాహితీ కవిసంగమం- కరీంనగరం*
అంశము: *నలదమయంతి*
తేదీ: *20-01-2022-గురువారం*
శీర్షిక: *నల దమయంతుల కధ
ప్రక్రియ: *ఇష్టపది*
రచన: శ్రీమతి : జగదీశ్వరీముార్తి.:
కల్యాణ్: మహారాష్ట్ర
నిషాధా పుర రాజు నిజ నామమదె నలుడు
గుర్రపుా స్వారీలొ గుణ నిపుణుడు ఆతడు ॥
విదర్భ పురి కుమారి విరిబోణి దమయంతి
పుత్రికగ భీమునికి పుణ్యవతి గుణవతీ॥
స్వాగతమ్ములతోడ స్వయంవరము జరిగె
నలుని జుాచెను అతని నచ్చి స్వీకరించెను.॥
పాక శాస్త్రములోన బహు నిష్ణాతుడతడు.
పాక దర్పణమనెడు పాక పొత్తమురాసె.॥
పాచికల జుాదమదె బలహీనమతనిదిగ.
మంచి గుణములె అతని మలచె ఘన కీర్తునిగ ॥
మంచి గుణములవాని మారు ముట్టగలేని
కలిపురుషుడదె వేచె కాటేయగను నలుని ॥
కలి పురుషుడాతనీ కలిసీయుండెడి వాడు.
ఖలుడు రాక్షసుడతడు కడు దుష్టుడాతడుా ॥
రుాపవతినామె గని రుస రుసనె రాక్షసుడు.
దంపతుల విడదీయ ధర్మ మన్నది మరచె ॥
ఇరువురీ ప్రేమగని నిట్లు శపధముజేసె
విడదీయ వారినీ విశ్వ యత్నము జేసె .॥
పాతికేండ్లవె గడచె పట్టె శని దేవుడు.
సమయమిప్పుడు దొరకె సంతసమ్మదె పెరిగె ॥
చెడు స్నేహ ప్రభావము చెడిపె నలునది యపుడు
మంచి చెడులను మరచె మారె మాయకు నలుడు॥
పురి గొల్పె పుష్కరుడు పుార్తి జుాదమునాడ
ప్రేమతో సోదరుని పేర్మి కోర్కెను దీర్చె.॥
ఆడి పాచికలాట అతనోడె రాజ్యమును .
ఆదుకొను వారెవరు అతని బాధను గనుము॥
దమయంతి జేకొనీ దారి నడవికి బోయె.
కలిప్రభావముతోడ కరుణ యన్నది పొియె ॥
దమయంతినే మరచి దారి మళ్ళెను ఘనుడు.
కర్కోట నాగునీ కాపాడెగా నలుడు.॥
తగు సాయమును జేయ పాము కాటును వేసె
నాగు కాటుకు మారె నలుడు మరుగుజ్జుాయె॥
నాగు చేసిన పనికి నలుడతిగ వగచెగా
ఏమి చేయుదునంచు ఎలుగెత్తి అడుగగా ॥
మేలు జేయగనెంచి మేను మార్చితినంచు
మాయ వస్త్రము నిచ్చె మంచి రుాపమునొంద॥
రాజు రితుపర్ణుదరి రక్షించు సేవకుగ
జేరె వంటవానిగ జేరె రధసారధిగ.॥
లేచె నట దమయంతి లేని నలు గమనించి
పిలిచె నదె ఆ ఇంతి నలుదెసల యెంచెంచి॥
విసిగి పోయెను రాణి వివరమెరుగని బోణి
నలుడు కానగ రాక నలుదెసల వెదకె ఘని .॥
తరలిపోయెను తుదకు తండ్రి భీముని కడకు
ఉత్తమంబగునదియు నుపాయముగనె తుదకు ॥
పెండ్లి పిలుపు పత్రిక పంపెనదే దినముా
నలుని జాడనెరిగీ పంపె వర్తమానము.॥
మారు వివాహమదియె మనసిజకునని యెరిగి.
నలుడు నలిగెను మదిని నా రమణి సత నెరిగి ।
వేగ రధమును తోలె వే వేగ పోనెంచి.
మదిని చింతలేలగ మరియు వేగము పెంచి॥
తన లోన నున్న కలి తన తప్పు తెలుసుకొని
మన్నింప కోరె కలి మన్నించె దయనుగొని ॥
అసలు రుాపము దాల్చె నా సమయమే న
లుడు॥
అందగానిగ మారె నంతలోనే ఘనుడు ॥
జేరి భీముని కడకు జేపట్టె తన సతిని
పుష్కరుని ఓడించె పుార్తి బానిస గతిని॥
జయము లేలెను నలుడు జగతి రాజుగను మని
జేలు వేలను పలుక జనులతని వేడ్క గని ॥
సాంప్రదాయములేలు సద్ధర్మ ముల గాధ
వినువారు తరియింప వివరించు ఘన చరిత ॥
స్వశ్ఛ తేలగ మనుము స్వయముగా సిరు లేల.
విడుము చెడు బాటలను విందు గద జీవితము ॥
నలదమయంతి కధను నలువురికి తెలుప మది
ఈశ్వరియె కోరినది ఇష్టపది రాసినది.॥
*******************************::::
No comments:
Post a Comment