తురగవల్గన రగడ నియమాలు:
1.రెండు పాదాలు ఉంటాయి.
2.ద్విత్రిస్ర గతి (3+3-3+3--3+3+3+3) మాత్రలలో ఉంటాయి.
3.ప్రాస నియమం మరియు అంత్య ప్రాస నియమం ఉంటుంది.
4.యతిమైత్రి: 1.1 -5.1(మొదటి త్రిస్రములోని మొదటి అక్షరానికి ఐదవ త్రిస్రములోని మొదటి అక్షరానికి యతిమైత్రి)
5.ప్రాసయతి నియమం లేదు
6.లఘువు=ఒక మాత్ర,గురువు=రెండుమాత్రలుగా లెక్కించవలెను.
*ఉదాహరణ* :
*మ* _హ_ తినందు కవులు రగడ- *మ* హిమలన్ని తెలుసుకొని *రి* /
*వి* _హ_ గమల్లెనూహలందు- *వి* రతిలేక కలలు కని *రి* //
*వివరణ* :
రగడను పరిశీలిద్దాం
మొదటి పాదము:
మహతి| నందు| కవులు| రగడ|-
I I I U I I I I I I I
3 + 3 + 3 + 3
మహిమ| లెన్నొ| తెలుసు| కొనిరి|
I I I U I I I I I I I
3 + 3 + 3 + 3
దీనిని ద్వి త్రిస్ర గతి అంటారు.
దీనిలో
ప్రాసాక్షరం--హ
యతిమైత్రి--- మ-మ
అంత్యప్రాసాక్షరం--రి
ప్రాసయతి నియమం లేదు.
రెండవ పాదము:
విహగ| మల్లె | నూహ| లందు|-
I I I U I U I U I
3 + 3 + 3 + 3
విరతి| లేక | కలలు| కనిరి|
I I I UI I I I I I I
3 + 3 + 3 + 3
దీనిలో
ప్రాసాక్షరము- హ
అంత్యప్రాసాక్షరము - రి
యతిమైత్రి- వి--వి
ఈ విధంగా రెండు పాదాలుంటే తురగవల్గన రగడ అంటారు.ఇది హయప్రచార రగడకు రెట్టింపు ఉంటుంది.
ప్రక్రియ: *తురగవల్గన రగడ*
లఘువు+ గురువు కాకుండా గురువు+లఘువు (సూర్య గణాలు న,హ మాత్రమె) తీసుకోండీ...🙏🏻🌺🙏🏻
రచన: శ్రీమతి :పుల్లాభట్ల జగదీశ్వరీముార్తi
కల్యాణ్ : మహారాష్ట్ర
8097622021.
క్రమ సంఖ్య : 3.
శీర్షిక : మినీ సుందరాకాండ .
రామ బంటు లంక జనెను
రామ కార్య మిదని మనెను.
రమణి సీత నచట జుాచి
రగిలి లంక గాల్చి తనెను ॥
అభయ మిచ్చె సీత కతడు
అభము శుభము నెరుగ డతడు
అభద్రతను విడిన సీత
హనుమ భక్తి మెచ్చెను కడు ॥
రామ గురుతు సీత కిచ్చె
రమణి చుాడమణిని దెచ్చె ॥
రావణాసురునదె గుాల్చి
రాము డంత కపిని మెచ్చె॥
రామ సీత కడకు కలిసె
రామ రాజ్య మిలను వెలసె
రామ సీత కల్యాణమదె
రమ్య ముగను జగతి నిలిచె ॥
రామ నవమి పుణ్య దినము
రాక్షస సంహరణ ఘనము
రమణి సీత సంత సించె
రాముని పుాజింప మనము ॥
No comments:
Post a Comment